poniedziałek, 7 lutego 2011

Shockvertising – zamierzona prowokacja?

Zapewne zdążyliśmy już przywyknąć do prowokowania w reklamie, mniej lub bardziej zamierzonego. Spoty reklamowe, oprócz swej podstawowej funkcji informacyjnej, mają również za nadrzędne zadanie wpływać na wzrost sprzedaży. Sposobów jest wiele, niemniej jednak tylko szokujący komunikat na długo zostaje utrwalony w pamięci odbiorcy.

Czym jest tytułowy shockvertising? To innymi słowy reklama szokująca (ang. shockvertising, z połączenia słów shock – szok oraz advertising – reklama) – to przekaz z wykorzystaniem motywów powszechnie uważanych za ryzykowne, szokujące, wzbudzające kontrowersyjne uczucia.

Shockvertising wykorzystywany jest przede wszystkim przez organizacje społeczne, które poruszają w swych spotach tematy trudne i kontrowersyjne. Ponadto stowarzyszenia z reguły dysponują niedużym budżetem mediowym, więc muszą uzyskać gwarancję, że ich perswazyjny komunikat zostanie zauważony. A wszystko to, co wzbudza w nas silne uczucia (np. odrazę, obrzydzenie), łamie tematy tabu, odwołuje się do np. seksualności, niewątpliwie zwraca uwagę odbiorcy.

Shockvertising jest taktyką marketingową bazującą na ludzkich emocjach, wywołujących nierzadko skrajne opinie. Co dla jednych jest prowokujące, dla innych może być pomysłowe. Stąd istnieje ryzyko negatywnego wpływu na wizerunek reklamowanej marki. Toteż firmy komercyjne zdecydowanie rzadziej korzystają z tego typu rozwiązań, a shockvertising wciąż pozostaje domeną organizacji społecznych.

Ciekawostka z rodzinnego podwórka : w naszym kraju najgłośniejszym echem odbiły się kampanie dla Cropp Town („Zupełnie inna jazda” – przedstawiająca kopulujące dziwne jeżozwierze), Play (obcięte, zakrwawione palce u dłoni, dorośli z głowami dzieci i kciuk zamiast języka) oraz Heyah (spot TV z Czerwonym Kapturkiem – zdjęty z anteny przez KRRiT).

Głównym przesłaniem reklamy szokującej jest wywołanie reakcji na to, co jest poruszane w danym przekazie i tym samym zmuszenie społeczeństwa na zmianę postaw. Takie posunięcie nie pozwala adresatowi na bycie obojętnym wobec szerzonego zła, przemocy, patologii, ubóstwa itp. Zdecydowanie to jest cecha odróżniające tego typu kampanie od typowych reklam informacyjnych, zresztą w przypadku PSA* produkt też jest inny.
PSA* dla niewtajemniczonych: Public Service Ads czy reklama na rzecz użytku publicznego, przenosząc na nasz grunt – reklama społeczna.

Zebrany materiał z pewnością wywoła zaskoczenie, szok i tym samym zmusi do refleksji.

Pierwsza prezentowana kampania powstała z inicjatywy Ministerstwa Zdrowia w Brazylii. Bardzo szokująca reklama antynikotynowa, zdjęcia są wyjątkowo drastyczne. Przedstawiono na nich m.in. martwy, zsiniały płód ludzki wrzucony do popielniczki, mężczyznę umierającego na raka oraz skórę twarzy kobiety - zniekształconą, pomarszczoną, zabarwioną na odcień sino – żółty. Fotografie te, zostały zamieszczane na opakowaniach papierosów w ramach przeprowadzonej rządowej kampanii.


Druga to ostrzeżenie : czy wiesz, co oglądają Twoje dzieci? (w Internecie)


Drastyczny obraz, kampania przeciwko testowaniu kosmetyków na zwierzętach,"dla długich rzęs", głosi ironicznie napis:




Kolejne przykłady to ostrzeżenie o wszelkich chorobach wenerycznych. Warto się nad tym zastanowić, tym bardziej, że większości z nich można uniknąć!




Ten obraz wyjątkowo porusza: Pośliń palec i sprawdź, jak cierpią kobiety (organizacja AMAM)


MTV, wspaniała kreacja społeczna przeciwko AIDS:


Niektórzy mogą zostać na zawsze (Some might stay forever). Ciekawy pomysł – jako włosy łonowe posłużyły imiona seksualnych partnerów. Moim zdaniem, kampania odważna, a kto zamiast włosów dostrzeże imiona, to znaczy, że zrozumiał przekaz.


A poniżej - PETA - lubi prowokować i tym razem również autorzy skorzystali z tego sposobu przyciągania uwagi. Joanna Krupa z anielskimi skrzydłami unosi się nad gromadką psów, a w dłoniach trzyma krzyż, którym zakrywa swoje intymne części ciała. Nasza rodaczka apeluje: Bądź aniołem dla zwierząt. Zawsze adoptuj. Nigdy nie kupuj. Choć mnie osobiście nie zawsze odpowiada wykorzystanie motywów religijnych, tu jednak pochwalam! Twórcy kampanii skutecznie odwołali się do symboliki religijnej i seksualności, wyszła mieszanka nieco wybuchowa, ale o to chyba chodzi?


Następna jest nawet zabawna: GFEP Population walczy z zanieczyszczonym środowiskiem:

1 komentarz:

  1. No proszę, nawet Krupę zauważyłem :)
    Grunt to szokować! Ja lubię takie kampanie, na przykład w mojej szkole wisi fajny plakat człowieka, który na miejscu twarzy ma dupę, w której trzyma papierosa. Obok napis: papierosy są do dupy.
    To jest pomysłowość :)
    http://stuff.swir.us/2007/02/09/papierosy_sa_do_dupy.jpg

    OdpowiedzUsuń